Het Oostereiland in Hoorn is een kunstmatig eiland dat tussen 1662 en 1665 is aangelegd met als doel om de havencapaciteit te vergroten. In de 17e eeuw was Hoorn namelijk een belangrijk handelscentrum, onder andere voor de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Direct na de aanleg van het eiland kreeg de koopman Cornelis Janszoon Schuijt toestemming om er woningen en pakhuizen te laten bouwen. Het eiland werd dan ook wel Schuijteseiland genoemd. 

Admiraliteit

In 1677 ging Schuijt failliet en een aantal jaren later, in 1690, vestigde de Admiraliteit zich op het eiland. Zij bouwden er magazijnen, kantoren, werkplaatsen en scheepswerven. In 1795 werd de Admiraliteit door de Franse bezetter ontbonden.

Bedelaarsgesticht en Huis van Correctie

In 1817 werden de oude magazijnen verbouwd tot een bedelaarsgesticht, tot dit in 1828 werd opgeheven. Na protesten uit de Hoornse gemeenschap werd besloten om van de gebouwen een “Huis van Correctie” te maken, een gevangenis voor licht gestraften die verplicht werk moesten verrichten. Dit “Huis van Correctie” heeft bestaan tot 1886.

Rijkswerkinrichting ‘Krententuin’

Na 1886 werd het Oostereiland een Rijkswerkinrichting. Het verplichte werk bestond voor een groot deel uit het sorteren van krenten. Zo is in de volksmond de naam “Krententuin” ontstaan, een naam die nu nog steeds wordt gebruikt en ook de binnenplaats van het complex draagt nu officieel die naam. In 1933 werd de Rijkswerkinrichting gesloten en namen allerlei verenigingen hun intrek in de gebouwen.

Gevangenis en ‘Asielzoekerscentrum’

Gedurende de Tweede Wereldoorlog deed het Oostereiland weer dienst als gevangenis, en wel voor staatsgevaarlijke Nederlanders en vreemdelingen. Na de oorlog hebben er onder andere collaborateurs vastgezeten. Na de oorlog werd het weer een reguliere gevangenis. Behalve tussen 1987 en 1992 toen er uitgeprocedeerde asielzoekers werden gehuisvest. Vanaf 1992 was het een gevangenis voor met name kortgestraften die zich konden voorbereiden op terugkeer in de maatschappij. Vervolgens werd in 1999 de gevangenis weer gebruikt om asielzoekers op te vangen. De laatste asielzoeker verlieten in december 2002 het eiland. Vanaf toen stonden de gebouwen leeg. In 2007 heeft de gemeente Hoorn het eiland gekocht. Vanaf 2009 tot halverwege 2012 vindt vervolgens de restauratie en herinrichting van het eiland plaats tot wat het nu is.